Çin ve Filipinler arasında Scarborough Sığı’nda gerginlik: Sahil güvenlik gemileri çarpıştı

Bölgedeki gerilim, iki ülke gemilerinin çarpışmasıyla sonuçlandı.

Çarpışma Hakkında Karşılıklı Suçlamalar

Çin Sahil Güvenliği Sözcüsü Liu Dicün, Filipinler’e ait 3003 bordo numaralı sahil güvenlik gemisinin, Çin tarafının uyarılarına rağmen sert bir manevra yaparak 3302 bordo numaralı Çin gemisine yandan çarptığını iddia etti.

Filipin Sahil Güvenliği ise Çin’in gemilerine “tazyikli suyla” müdahale ettiğini ve gemilerin seyir antenlerini hedef aldığını belirtti. Filipin yetkililer, bu eylemi bölgede rutin devriye görevlerini engelleme girişimi olarak değerlendirdi.

Scarborough Sığı’nın Stratejik Önemi

Scarborough Sığı, Güney Çin Denizi’nde Filipinler’in Luzon Adası’na yaklaşık 120 deniz mili (222 kilometre) mesafede yer alan üçgen biçimli bir deniz bendi. Çin tarafından “Huangyan,” Filipinler tarafından ise “Panatag” olarak adlandırılan bölge, uzun süredir iki ülkenin çatışan egemenlik iddialarına sahne oluyor.

2012’de Filipinler’in kaçak avlandığı gerekçesiyle 8 Çin balıkçı gemisini alıkoyma girişimi, Çin Sahil Güvenliği’nin müdahalesiyle bölgedeki gerilimi artırmış ve olayın ardından Çin, sığlığın kontrolünü ele geçirmişti.

Güney Çin Denizi: İhtilafların Merkezi

Güney Çin Denizi, zengin yer altı kaynakları ve stratejik önemi nedeniyle İkinci Dünya Savaşı’ndan bu yana bölge ülkeleri arasında egemenlik ihtilaflarının merkezi konumunda. Çin, 1947’de yayımladığı haritayla denizin %80’inde hak iddia etmiş, bu talepler Vietnam, Filipinler, Malezya ve Brunei gibi ülkelerin tepkisine neden olmuştu.

Çin’in ihtilaflı bölgelerde askeri üsler inşa etmesi ve sivil gemi filolarını konuşlandırması, yalnızca bölge ülkelerinin değil, ABD’nin de sert eleştirileriyle karşılaşıyor. 2016 yılında Hollanda’nın Lahey kentindeki Daimi Tahkim Mahkemesi, Filipinler’in başvurusu üzerine Çin’in Güney Çin Denizi’ndeki egemenlik taleplerinin yasal olmadığını hükme bağlamıştı.

Bölgesel ve Küresel Etkiler

Çin ve Filipinler arasındaki bu son gerginlik, Güney Çin Denizi’nde hâkimiyet mücadelesinin ne denli karmaşık ve hassas bir yapıya sahip olduğunu bir kez daha gözler önüne serdi. Bölge ülkeleri arasındaki ihtilafların çözümü, yalnızca tarafların değil, uluslararası toplumun da dikkatle takip ettiği kritik bir konu olmayı sürdürüyor.