Tıpta tarih yazdılar, Şahin-Türeci çifti’nin kanser aşısı: CARVac

Dr. Uğur Şahin ve Dr. Özlem Türeci, Almanya’da bulunan Elmas Gölgesi Araştırma Merkezi’nde, koronavirüs salgınına karşı aşı geliştirme çalışmalarının başarılarından ilham alarak kanser tedavisinde çığır açan bir yöntem geliştirdiler. Bu yöntem, mRNA temelli bir aşı kullanarak kanser hücrelerini hedef alıyor ve hastaların bağışıklık sistemini kansere karşı güçlendirmeyi amaçlıyor.

Kanser tedavisindeki bu devrim niteliğindeki yaklaşım, 2030 yılına kadar 10 bin kanser hastasının sağlığını iyileştirmeyi hedeflemektedir. Yapılan ön çalışmalar, bu mRNA tabanlı aşının kanser tedavisinde etkili olduğunu göstermektedir. Ayrıca, aşıya dayalı tedavi yöntemi, diğer geleneksel kanser tedavi yöntemlerine göre daha az yan etki ve daha yüksek başarı oranları sunmaktadır.

Dr. Şahin ve Dr. Türeci’nin bu önemli gelişmesi, kanserle mücadelede yeni bir umut ışığı oluşturmuş durumda. Bu aşı tabanlı tedavi yöntemi, kanserle savaşta daha etkili ve daha az travmatik bir seçenek sunarak birçok hastanın yaşam kalitesini artırabilir. Uğur Şahin ve Özlem Türeci’nin çalışmaları, bilim dünyasında büyük bir heyecan yaratmış ve kanserle mücadelede yeni bir dönemi başlatabilir.

İLK İKİ DOZDA BÜYÜK BAŞARI

Yapılan klinik deneylerde, 44 hasta üzerinde testler gerçekleştirildi ve ilk iki doz mRNA tabanlı aşının uygulanmasının ardından, deneklerin yüzde 59’u tümörlerinde en az yüzde 30 oranında küçülme gösterdi. Ayrıca, hastaların yüzde 95’inde tümör büyümesi tamamen durdu.

Dört doz uygulanan hastalarda ise bu başarı oranı yüzde 45 seviyelerine düştü. Bu grupta, tümörler yüzde 30 oranında küçüldü, ancak hastaların yüzde 74’ünde tümör büyümesi tamamen durdu. İki doz ve dört doz uygulamaları arasındaki bu farklı sonuçlar, sonuçların değerlendirilmesinde kullanılan yöntemlerin farklılığına dayandırılmıştır.

7 YIL İÇERİSİNDE 10 BİN KİŞİ TEDAVİ EDİLECEK

Kanser aşısının denendiği bazı hastalarda yan etkilere rastlandı. İltihaplanma, ateş ve düşük tansiyon gibi kolayca tedavi edilebilecek rahatsızlıklar gözlemlendi. Bu semptomlar, hastaların çoğunda kısa süreli ve hafif seyirliyken, birkaç hasta üzerinde ise daha ciddi yan etkilere rastlandı.

BioNTech, yeni aşıyla ilgili ikinci faz denemelere 2024’ün ilk aylarında başlamayı düşünüyor. Aşının onaylanması halinde, 2030 yılına kadar 10 bin kanser hastasının tedavi edilmesi hedefleniyor. Bu, kanserle mücadelede önemli bir ilerleme ve umut kaynağıdır.

TEKNİK OLARAK TEMELİNDE NE VAR?

Bu aşının temelinde, CAR T hücresi (Chimeric Antigen Receptor) terapisi yatmaktadır. Temel amaç, vücudun bağışıklık sisteminin kanser hücrelerini hedef almasını mümkün kılmaktır. Laboratuvarda özel olarak üretilen CAR hücresi, kanser hücrelerine özgü olarak bağlanma yeteneğine sahiptir. CAR hücresinin üretim süreci, hastadan alınan beyaz kan hücrelerinin önce filtrelenmesiyle başlar. Daha sonra, bu hücreler ayrıştırılır ve CAR reseptörü ile donatılır. Hazırlanan CAR T hücreleri, hastaya infüzyon yoluyla verilir. Bu yöntemle, vücuttaki bağışıklık sistemi kanser hücrelerini tanır ve hedefler, böylece kanserle mücadelede etkili bir yol açılmış olur.

TÜMÖRLÜ HÜCRELERİ YANILTIYOR

Bu yöntem, şimdiye kadar lösemi tedavisinde kullanılmış olup dirençli kanser hücreleri üzerinde etkili olamamıştı. Ancak BioNTech’in CAR T hücresi ve mRNA aşısının birleşimi, bu aşamada devreye giriyor. mRNA proteini, kanser hücrelerine taşınarak burada protein üretimini tetikler. Elde edilen antijen, kanser hücrelerine ulaşır ve burada CAR-T hücreleri tarafından tanınarak hedef alınır, ardından kanserle savaş başlar. Bu yöntem, kanser hücrelerini kandırarak ve hedefleyerek etkili bir tedavi sağlar.