Yeni Zelanda’da Maoriler, antlaşma ilkeleri yasası’na karşı büyük protesto düzenledi

Protestolar, yasaların Maorilerin sahip olduğu özel hakları ve ayrıcalıkları ortadan kaldıracağı endişesiyle yapılmıştı.

Radio New Zealand’ın (RNZ) haberine göre, tasarı, 1840 yılında İngiltere Kraliyeti ile Maori liderleri arasında imzalanan tarihi Waitangi Antlaşması’nın “yeniden yorumlanmasını” içeriyor. Bu durum, Maorilerin haklarının tehdit altında olduğunu düşünen yerli halkın büyük tepkisini çekti.

Maoriler, söz konusu protestoya “Hikoi mo te Tiriti” (Antlaşma Yürüyüşü) adını verdiler. 40 binden fazla protestocu, yasa tasarısına karşı duydukları öfkeyi göstermek için parlamentonun önünde toplandı. Hükümetin koalisyon ortaklarından olan ACT New Zealand Partisi lideri David Seymour’un sunduğu tasarıya karşı seslerini yükselten protestocular, Seymour parlamentoya girdiği sırada “Tasarıyı geri çek” sloganları attı.

Maori aktivist Eru Kapa-Kingi, Te Ao Maori News’e yaptığı açıklamada, protestonun yalnızca bir tepki değil, Maorilerin kendi taleplerine karşılık olarak bir cevap olduğunu vurguladı. Kapa-Kingi, “Bugün burada olan herkesin neye söz verdiğini anlaması gerektiğini umuyorum” şeklinde konuştu. Protestonun sadece bir gösteri olmadığını, aynı zamanda Maorilerin kendi geleceklerini şekillendirmek için kararlı bir adım attığını belirtti.

Antlaşma İlkeleri Yasası ve Tepkiler

David Seymour’un 7 Kasım’da parlamentoya sunduğu “Antlaşma İlkeleri Yasası”, Yeni Zelanda’da büyük bir tartışmaya yol açtı. Yasaya karşı tepkiler, özellikle Maorilerin sahip olduğu hakları tehdit ettiği ve 1840’ta imzalanan Waitangi Antlaşması’nı yeniden yorumlayarak Maori halkının ayrıcalıklarını ortadan kaldıracağı yönündeki endişelerden kaynaklanıyor.

Tasarı, hükümetin ülkede hukukun üstünlüğü ve demokratik yönetim ilkelerine uygun olarak tam yetkiye sahip olmasını, ayrıca parlamentonun yasa yapma yetkisinin de tam olduğunu belirtiyor. Ancak, tasarının bir diğer maddesi, Maori halkının tarihsel haklarının ancak 1975’te kabul edilen Waitangi Antlaşması Yasası çerçevesinde kabul edilebileceğini ifade ediyor.

Waitangi Antlaşması, 6 Şubat 1840’ta İngiltere Kraliyetinin ve Maori liderlerinin ortak imzasıyla yürürlüğe girmişti. Antlaşma, egemenlik, yönetim, kültürel haklar ve Kraliyet ile ilişkiler gibi birçok konuyu kapsıyor.