Merkez Bankası Başkanı Gaye Erkan’dan açıklamalar

Erkan, bu önemli bilgiyi Merkez Bankası İdare Merkezi’nde düzenlediği bir bilgilendirme toplantısında katılımcılarla paylaştı.

Erkan, yılın dördüncü Enflasyon Raporu’nu sunarken, bu güncellemelerin, tahmin performansını artırmak amacıyla büyük ekonomik şokların doğrusal olmayan etkilerini içerecek şekilde gerçekleştirildiğini belirtti. Ayrıca, gelecek döneme dair enflasyon beklentilerini ayrıntılı bir şekilde açıkladı.

TCMB Başkanı, “2023 için yüzde 65, 2024 için yüzde 36 ve 2025 için yüzde 14 olarak yıl sonu tahminlerimizi güncelledik. Tahmin aralıklarının alt ve üst sınırlarını da 2023 için yüzde 62 ve 68, 2024 için ise yüzde 30 ve 42 olarak revize ettik. Bu güncellemelerin ardında iki temel neden bulunmaktadır. İlki, artan jeopolitik riskler ve yönetilen/yönlendirilen fiyatlarla ilgili belirsizlikler nedeniyle tahminlerimizin belirsizlik aralığını genişlettik. İkincisi ise, tahminlerimizi yukarı yönlü güncellememize rağmen dezenflasyon sürecinin başlangıcında herhangi bir değişiklik öngörmüyoruz.” şeklinde konuştu.

Erkan, tahmin patikasının detaylarına da değindi, “Temmuz ve ağustos aylarında tüketici fiyatlarında yaşanan yüksek oranlı artışların ardından, eylül ayında aylık enflasyonun hafiflediğine dikkat çekmek istiyorum. Erken göstergeler, aylık enflasyondaki bu düşüşün ekim ayında da devam ettiğini göstermektedir. Para politikası kararlarımızda öngördüğümüz gibi, aylık enflasyonun ana eğiliminde bir gerileme bekliyoruz. Bununla birlikte, aylık enflasyon patikasında kasım, ocak ve mayıs aylarında para politikasının etkisi dışında kalan bazı geçici artışlar bekliyoruz. Örneğin, kasım ayında doğal gaz tüketiminin artmasıyla birlikte hanelerin ücretsiz kullanım sınırını aşacağını öngörüyoruz. Bu, aylık enflasyonun kasım ayında geçici olarak yükselmesine neden olacak. 2024 yılında ocak ayında Asgari Ücret ayarlamaları, belirli hizmet kalemlerindeki fiyat gelişmeleri ve otomatik vergi güncellemeleri gibi faktörlerin etkilerini gözlemlemeyi bekliyoruz.” şeklinde açıklamalarda bulundu.

Erkan, 2024 yılının Mayıs ayında doğal gaz kaynaklı baz etkilerinin yıllık enflasyonun zirvesine ulaşmasını beklediklerini ve 2024’ün ikinci yarısında parasal sıkılaştırmanın birikimli etkilerinin de devreye gireceğini belirtti.

Başkan Erkan ayrıca, “Parasal sıkılaştırmaya devam edeceğiz. Bu yıl sonu için yaptığımız 7 puanlık yukarı güncellemenin 2,9 puanı Temmuz Enflasyon Raporu’ndaki tahminlerin üzerinde gerçekleşen enflasyonun bir sonucu olarak ortaya çıktı. 1,3 puanı gıda fiyatlarındaki değişimlerden kaynaklanırken, enerji ithalatı fiyatlarındaki gelişmelerin etkisi 2 puanı bulmaktadır. 2024 yılı sonu tahminlerimizi 3 puanlık bir güncelleme ile paylaşıyoruz. Bunun 1,4 puanı mevcut enflasyon seviyesinin yüksek olmasının etkisini yansıtmakta, 1,5 puanı ise yönetilen ve yönlendirilen fiyatlarla ilgilidir. Çıktı açığı tahminlerimizin üzerindeki etkisi ise enflasyonu aşağıya çekti.” dedi.

Erkan, mevcut dönemin dezenflasyon ve istikrar süreçlerine geçiş dönemi olduğunu vurgulayarak, bu süreçte geçici bir yükseliş yaşandığını ifade etti. Ancak, TCMB’nin bu süreci dikkatle yönettiğini ve dezenflasyonun sürdürülebilir şekilde başlayabilmesi için gerekli zemini oluşturduğunu belirtti.

Başkan Erkan, para politikasının enflasyon üzerindeki etkisinin talep yanı sıra beklentiler, varlık fiyatları, finansal koşullar ve krediler gibi çeşitli kanallar aracılığıyla belirlendiğini belirtti. Bu bağlamda, parasal aktarımın birkaç çeyrek boyunca etkilerini gösterdiğini söyledi. Enflasyon görünümünde belirgin bir iyileşme sağlanana kadar parasal sıkılaştırmaya devam edeceklerini belirten Erkan, dezenflasyon sürecinin etkilerini 2024 yılında gö